Żenienié

Naszedl nó miã taczi czas, czedë z jajeczka wëklul sã ptôszk, chtërny zacząl wëriwac sã do swiata tëszno wëzérając za jaczims, mitczim, brutczim gniôzdkã. Jo, le dze nalezc ną pòlówkã cobë ptôszkòwi pasyrowa? Jesz wikszim jiwrã bëla mëma. Ha! To bél pò prôdze wiôldżi klopòt.
Jednégò dnia òdwôżil jem sã jic do ni spëtac czë ju mògã sã hajtnąc. Mëma wezdrza nó miò z pòlitowaniém, ë rzekla:
– Synkù, cëż cë do bani przëszlo? Të doch jes jesz za mlodi. Dożdżë jesz pôrã latków, a te za dwa, trzë, szterë pòszmakôsz negò miodë.
– Ale mëma, jô ju ni mògã wëtrzëmac. Mie sã zaczinô naszô kòza widzec… Mëma, jô so mùszã bialkã wzyc.
– Alaże! Jô cë gôdajã, të jes do nëch sprôw za mlodi, a za glupi. Synkù kòchóny, cë doch jesz mléczkò z wąsów scékô!
Tak jô sã doznôl, że mòji mamë nie dô sã tak letkò przekònac. Lażël jem wkól ni bez dludżé miesące ë prosël ò zgãdã. Ju pò dwùch miesącach miôl jem w kùchni glãbòczi rów kòl platë wëtrãptóné. W kùńcu mëma machnãla nó miã rãką, a tak pò prôwdze szëtorą co w ny trzimia, ë kôza mie jic so babë szëkac.
Tak jô szedl w swiat. Szedl, szedl, a a szedl… bò nót je wiedzec, że më z nënką na pùstkach mieszkómë a do lëdzy mómë sztek drodżi do jidzeniô. Wãdrowôl jem ju dludżi czas a niżódny babë nigdze nie bëlo widzec.
– Skrëlë sã wszëtczé, czë co? – jidącë gôdôl jem znérwòwóny do palëcë. – Jak ne nie są pòtrzébné, te jëch je wkól fùl jak brzãczącëch skògòlów, a jak jô jedny terô brëkùjã to nijak nie jidze ji nalezc.
Cygnąl jem tak bez dwie niedzele, jaż zaszedl do jedny wsë, w chtërny nie bëlo niżódnégò chlopa, zó to mieszkalë tam samé wdowë.
– “Në w kùńcu jaczés bialczi!” – mëszlôl jem ùrôdóny – “Mòże jakôs mlodô, pësznô wdówka sã dló miã naléze?”
Ale dze, wszëtkò to bëlë stôré, reumą skrąconé, krekwiama pòdpiarté, do zemi a ni do niebiesczi milotë cygnące, pòkraczné ómczi. Jo, mógl bëm jô sã z jakąs nôszwôchniészą òżenic, bò i ta chëcz bë bëla, ë sztek pòla, ë gôdzëna w òbòrze, ë nawetka réńta w wianie do wzacô, ale cëż jô bë z taką stôrą pòkraką robil? Kòrónczi spiéwôl? Pacérze klépôl? Mie doch barżi szlo ò ne milosné spiéwczi, a pò slôtuszkù klepanié! Tak jô sa wząl a szedl dali.
Szedl jem, szedl jaż dolôzl do miasta. Tam ce dopiérzô bëlo! Dzéwczãta, brutczi a bialczi do wëbòrë. Kùliż a jaczé blós chcôl. Mieszkalë w nym miesce dzéwczãta baro pëszné, mni pëszné, snôżé a téż taczé co, jak bë sã czlowiek fest napil, to móglbë z biédą zledac nen òsoblëwi szlach ùrodë. Bëlë tam biôloklatasté, czôrné ë czerwioné. Bëlë naturalné a farwowóné farwą wszelejaką. Bëlë cenczé jak knôple, a grëbé jak zelińtë. Bëlë zelono, bruno, piwno, mòdro, a szaroòczné. Bëlë téż zmiarto a sëtorzëcné. Bëlë mądré, dosc mądré, glupé, baro glupé a przemądrzalé. Bëlë biédné a bògaté. Bëlë módno òbleklé ë lumpòwato. Bëlë robòcé jak wòlë a zgnilé jak scyrze.
Zdrzacë na niechtërné jaż sã serce wëriwalo, bë wzyc jedną z drëgą ë òbkùszkac òd górë do dolu.
Jak òbarchniali, spragli knadżi bik, nëkôl jem pò miesce bez trzë dni ë przebiérôl w dzéwczãtach jak w krëszkach. Bél jem na tôrgù, dze rozsadlë sã za bùdama krzëczącé hańdlarë, w kòscele dze nalôzl jem rozmòdloné dewòtczi, na rénkù dze sedzalë miesczé, mòdroknérzasté pijacczi, w hôwindze dze krzikalë, czirkòwima glosama, wòniące slédzama, córczi rëbôków. Zaszedl jem téż na smatôrz, dze modlëlë sã na grobach swòjich chlopów mlodé, le brzëdczé òd lzów, wdówczi. W parkù kùszëlë mie, czwiklą gąbczi wëmalowówszi, brutczi letczégò prowadzeniô. Szëkôl jem téż w lese kòl drodżi do miasta, dze potkôl jô dlëgònodżé a cëcaté dzéusë, le z nima nijak ni mógl sã dogadac. Trzë dni jem szëkôl, przëzérôl, wëbiérôl, sznekrowôl, szmakôl, próbowôl, mierzël, rachòwôl, maklôl, cknąl, rozmiszlôl a wëmiszlôl jaż w kùńcu doszedl do dbë, że mùszã, w ti tak wôżni sprawie, jaczim je żenienié, jic sa nënczi pòradzëc. Tak jô sã nawrócël ë pòcygnąl nazôd w naju pùstczi.
Pól rokù jem rézowôl, bò miôl droga dodom zabëté, ale jakòs, na Karwią – jak to gôdają, jô cali a zdrów do chëczë doszedl. Nënka widząc mie, zarôzka, òd proga, pònëka mie do krów dojeniô:
– Bie so pòmaklôj knadżi cëcczi, te mòże to cknienié do żenienié cë przeńdze!
Tak jô szedl, za nënczi nôkôza, do òbòrë ë sedza w ni, maklając cëczi, do dzys dnia.
A żenienié? Në cëż, mëszlã, że nënka mia rëcht – to sã ni mô co spieszëc. Tak prôwda rzec – chlop mającë szterdzëscë lôt, je jesz za mlodi a nie dosc rozëmny, bë sã cëzą bialkã dodom brac.
Na kùńc jesz jedno – kòza, jak jô bél wëszli bialczi szëkac, z tesznotë za mną, pò dwùch niedzelach ùmarla. A takô pësznô bëla…

Leave a Reply

  

  

  

This website uses cookies to offer you the best experience online. By continuing to use our website, you agree to the use of cookies.