Artikel nen ùkôzôł sã w: Kurier Nadmorski, nr 29/2004 (17.07.2004), w rubrice: “Z muzealnego regału”
Spotkania Młodych
W muzealnej czytelni Pałacu Przebendowskich w Wejherowie odbyło się ósme już spotkanie młodych kaszubskich twórców literackich, “Zéńdzenié Młodëch Ùtwórców Kaszëbsczich”. Przebiegło ono w bardzo kameralnej atmosferze, ale co szczególnie cieszy, w gronie wyłącznie młodych osób (z wyłączeniem dyrektora Muzeum) i to w części po raz pierwszy uczestniczących w tego typu spotkaniu. To kolejny dobry prognostyk dla rozwoju kaszubskiej literatury, co od razu zauważyli dziennikarze, jednocześnie też twórcy kaszubscy.
Tradycyjnie już dyskusja toczyła się wokół literatury regionalnej. Każdy z obecnych mówił o swojej twórczości, czytał utwory, opowiadał o tym co skłoniło go do pisania, w jakich okolicznościach tworzy itp. Ta część spotkania mogła jeszcze bardziej utwierdzić w starej prawdzie o nierozerwalnym związku twórcy z jego dziełem. Bez poznania pisarza, jego poglądów, sposobu bycia nie sposób w pełni zrozumieć jego dzieła. Szkoda, że niektóre fragmenty wypowiedzi zastrzeżono tylko do wiadomości uczestników. Wymogi życia codziennego zmuszają jednak do zrozumienia tej decyzji.
Podsumowano także bardziej ogólne problemy. Młodych twórców szczególnie interesowały dwie kwestie. Po pierwsze, czy warto tłumaczyć literaturę polską na język kaszubski, skoro Kaszubi są polskojęzyczni. Wyraźnie przeważał pogląd, że warto, szczególnie dla pełniejszego rozwoju literatury kaszubskiej.
Młodzi gorąco też dyskutowali o znaczeniu wiersza białego i rymu w poezji. W zasadzie zgodzono się, że najważniejsza jest myśl poety i nie wolno jej podporządkowywać rymowaniu. Wprowadzając rymy, powinno się jednak robić to dobrze.
Od 2001 r. spotkaniom młodych pisarzy kaszubskich towarzyszą publikowane przez nich utwory w co roku wydawanym zbiorku pt. “Zymk” (Wiosna). Jest to możliwe dzięki finansowemu wsparciu Powiatu Wejherowskiego oraz wydawnictwa “Òdroda” i “Region”. Współwydawcą pierwszego numeru było też Muzeum.
Na spotkaniu sporo miejsca poświęcono tegorocznemu trzeciemu “Zymkowi”. Zawiera on utwory dwunastu młodych autorów. Dla porównania warto podać, iż w numerze pierwszym z 2001 r. było ich sześciu!
Tegoroczny “Zymk” jest bardzo podobny do poprzednich. Porównywalne jest opracowanie graficzne i charakterystyczna różnorodność tematyki utworów. Znajdziemy w nim wiersze i prozę, teksty smutne, dramatyczne i humorystyczne.
Czytając utwory młodych pisarzy kaszubskich nie trudno zauważyć, jak się zmienia literatura regionu, można poznać co dawne i co nowe. Na pewno stale w niej jest obecne przywiązanie do Boga i religii, ziemi rodnej (tatczëznë).
Jednocześnie wprowadzane są coraz to nowe elementy życia codziennego, w zasadzie obce pisarzom starszej generacji.
Podobne trendy można zaobserwować również w niedawno wydanej przez Muzeum antologii opowiadań kaszubskich “Kaszëbsczé dzeje ë dzysészé żëcé”, pokłosiu czterech ostatnich lat Ogólnopolskiego Konkursu Prozatorskiego im. Jana Drzeżdżona.
Uczestnicy spotkania postanowili raz jeszcze spotkać się w Muzeum we wrześniu, by wybrać teksty do kolejnego “Zymka”. Jest nadzieja, że ukaże się on jeszcze w grudniu tego roku.
Na to spotkanie organizatorzy planują zaprosić także kolejnych młodych piszących po kaszubsku. Jak pokazała chociażby tegoroczna edycja konkursu im. J. Drzeżdżona, młodych twórców kaszubskich z każdym rokiem jest więcej!
Bogusław Breza – Dyrektor Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie